جایگاه جهانی ایران اسلامی از نظر تنبلی اجتماعی؛ بررسی گزارش ها و تحقیقات مربوط به تنبلی اجتماعی در ایران

بالا بودن میزان تنبلی اجتماعی، از جمله ویژگی های منفی است که به جامعه ایران اسلامی نسبت داده می شود. در این راستا، گاهی با بهره برداری از سفرنامه ها، تنبلی اجتماعیِ نهادینه را به ملت و جامعه ایرانی نسبت داده اند و گاهی نیز متکی بر گزارش های به ظاهر تحقیقی جهانی، ایران اسلامی را دارای رکورد تنبلی اجتماعی بسیار بالا و در مقام سوم جهان معرفی نموده اند. منابع جهانی به ثبت این رکورد پرداخته اند و تحقیقات اندک داخل کشور نیز آن را تأیید کرده و یا از کنار آن گذشته اند. این مقاله در صدد است تا با تجزیه و تحلیل موشکافانه محتوای این گزارش ها، ضعف علمی این برداشت از سفرنامه ها و اشکالات موجود در تحقیقات جهانی و نیز عدم کفایت تحقیقات داخلی در این مورد را در منظر اندیشمندان قرار دهد. نتیجه اینکه، با توجه به نقش تعیین کننده موضوع تنبلی اجتماعی در تصمیم گیری ها و برنامه ریزی های خرد و کلان مملکتی، تبیین عالمانه آن نیازمند انجام تحقیقات مؤثق و قابل اعتماد، مبتنی بر یک مدل بومی و متناسب است که جای آن در حال حاضر خالی است و بدون آن، نفی و اثبات تنبلی اجتماعی برای ملت ایران از وجاهت علمی برخوردار نخواهد بود.